W czasie akcji ratowniczej 6 września 2018 roku strumień powietrza wywołany przez śmigłowiec TOPR spowodował złamanie głównego pędu korony reliktowej sosny rosnącej na szczycie Sokolicy. Dla wielu osób związanych z Pieninami wiadomość o tym wydarzeniu była bardzo przykra. Zawieszona nad przepaścią sosna o karłowatym typie wzrostu przez wiele dziesięcioleci nie zmieniła w sposób istotny swoich rozmiarów. Choć miała zaledwie 3 metry wysokości, była symbolem trwałości i piękna, utrzymując się przy życiu w skrajnie trudnych warunkach. Złamany konar, po odcięciu, został przeniesiony przez pracowników Pienińskiego Parku Narodowego do siedziby dyrekcji. Wydarzenie to umożliwiło wykonanie wielu badań, w tym analiz dendrochronologicznych.

Ludzie od dawna dostrzegali zmienność szerokości słojów rocznych na przekrojach poprzecznych pni drzew i zastanawiali się nad jej przyczynami. Doprowadziło to do powstania dendrochronologii, która jest nauką o datowaniu słojów drewna oraz datowaniu różnorodnych procesów i zjawisk zachodzących w środowisku, w tym zmian spowodowanych przez człowieka, które zostały zapisane w strukturze słojów drzew. Natomiast dendroklimatologia obejmuje badania nad wpływem warunków klimatycznych na przyrost grubości drzew oraz rekonstruowanie na tej podstawie klimatu w okresach przed obserwacjami meteorologicznymi.

W trakcie referatu przedstawione zostaną wyniki badań nad zmiennością szerokości słojów rocznych reliktowej sosny z Sokolicy, które pozwalają odpowiedzieć na następujące pytania:

• Jaki jest wiek złamanego konaru oraz jego wzorzec przyrostu na grubość?
• W których latach nastąpiły wcześniejsze uszkodzenia konaru?
• Jaki wpływ na szerokości przyrostów ma średnia miesięczna temperatura powietrza oraz miesięczne opady atmosferyczne?
• Czy reakcja drzewa na klimat zmienia się w czasie?
• Które lata możemy uznać za wskaźnikowe i dlaczego?
• Czym różni się przyrost konaru reliktowej sosny z Sokolicy od przyrostów innych sosen w regionie?

W Imieniu Prelegentki zapraszamy serdecznie do zgłębienia tajemnic legendarnej sosny z Sokolicy!